नमस्कार मित्रांनो, आज आपण केंद्रसरकारच्या अटल पेन्शन योजना (Atal pension yojana in marathi) संबंधित संपूर्ण माहिती या लेखात पाहणार आहोत. असंघटित क्षेत्रातील नागरिकांसाठी अटल पेन्शन योजना सुरू करण्यात आली होती. ही एक सेवानिवृत्ती पेन्शन योजना आहे. लाभार्थ्यांना या योजनेअंतर्गत प्रीमियम भरावा लागतो.
त्यामध्ये काय आहे अटल पेन्शन योजना, उद्दिष्ट्य, लाभार्थी पात्रता निकष अटी, फायदे, कागदपत्रे, अटल पेन्शन योजना अर्ज फॉर्म APY ऑनलाइन नोंदणी, पंतप्रधान अटल पेन्शन योजना अर्ज APY चार्ट,अर्ज कुठे करावा इत्यादी सर्व गोष्टींची माहिती आज आपण या लेखात पाहणार आहोत. अटल योजनेअंतर्गत प्राप्तिकर कायदा १९६१ च्या कलम 80CCD (१) अंतर्गत कर लाभांची तरतूद देखील आहे. UMANG App द्वारे अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत व्यवहाराची रक्कम, सदस्यांची एकूण होल्डिंग, व्यवहाराचा तपशील इ. लाभार्थी पाहू शकतो.
आपल्या देशाचे पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी १ जून २०१५ रोजी अटल पेन्शन योजना सुरू केली. अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत लाभार्थ्यांनी केलेले वय आणि गुंतवणुकीनुसार पेन्शनची रक्कम निश्चित केली जाईल. या योजनेअंतर्गत, लाभार्थ्यांचे वय ६० वर्षे झाल्यानंतर, त्यांना पेन्शन म्हणून १,०००/- रुपयांपासून ५,०००/- रुपयांपर्यंतची रक्कम दिली जाईल.
हे वाचा : PM Svanidhi Yojana in Marathi | व्यवसायासाठी ₹ 5०००० कर्ज, असा करा अर्ज
सन २०२१ मध्ये , दर महिन्याला कमी रक्कम जमा करून तुम्ही अधिक पेन्शनचे हक्कदार होऊ शकत नाही, तसेच अर्जदाराचा अकाली मृत्यू झाल्यास त्याचा लाभ अर्जदाराच्या कुटुंबाला मिळवू शकतो. या योजनेअंतर्गत, १८ वर्षे ४० वर्षे वयाची व्यक्ती गुंतवणूक (Atal pension yojana in marathi) करू शकते आणि गुंतवणूकदाराला वयाच्या ६० वर्षांनंतर पेन्शन दिले जाते. जर ग्राहक ६० वर्षांपूर्वी मरण पावला, तर त्याच्या/तिच्या जोडीदाराला पेन्शन दिले जाते.
भारतीय पेन्शन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरणाने २२ एप्रिल २०२१ रोजी म्हटले आहे की, सन २०२०-२१ या आर्थिक वर्षात अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत ३ कोटीहून अधिक ग्राहक जोडले गेले आहेत. त्यांनी असेही म्हटले आहे की आर्थिक वर्ष २०२०-२१ मध्ये , या योजनेअंतर्गत ७९ लाखांहून अधिक नवीन ग्राहक जोडले गेले आहेत.
अटल पेन्शन योजनेतील ग्राहकांची संख्या ३ कोटींपेक्षा जास्त झाली आहे. आतापर्यंत अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत ४० लाखांहून अधिक नोंदणी झाली आहे. एकूण ग्राहकांची संख्या २.६३ कोटी ओलांडली आहे. जर एखाद्या व्यक्तीकडे नेट बँकिंगची सुविधा नसेल, तर लवकरच त्यांना अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत खाते उघडणे सोपे होईल.
पीएम अटल पेन्शन योजना (APY) चे उद्दिष्ट –
ही एक सामाजिक सुरक्षा योजना आहे ज्याचा उद्देश योजनेत सामील होणाऱ्या लाभार्थ्यांना सामाजिक सुरक्षा प्रदान करणे आहेदेशातील नागरिकांना जे वृद्धपकाळामुले कमावण्यास तत्पर नाहीत, अशा नागरिकांना उत्पन्न प्रधान करून देणे. वृद्धपकाळात निश्चित मासिक उत्पन्न उपलब्ध करून देऊन त्यांना सन्मानाने जीवन जगण्यास प्रोत्साहन देणे हे या योजनेचे (Atal pension yojana in marathi) उद्दिष्ट आहे. संघटित क्षेत्रातील कामगारांना पेन्शन देऊन त्यांना स्वावलंबी बनवणे. अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत लाभार्थ्यांनी केलेले वय आणि गुंतवणुकीच्या आधारावर पेन्शनची रक्कम दिली जाईल.
अटल पेन्शन योजनेसाठी किती प्रीमियम भरावा?
- या योजनेअंतर्गत अर्ज करणाऱ्या अर्जदाराला दरमहा प्रीमियम जमा करावा लागेल.
- त्यानंतर,अर्जदाराचे वय ६० वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर, वृद्धापकाळात मासिक पेन्शनच्या स्वरूपात आर्थिक सहाय्य १,०००/- ते ५,०००/- पर्यंतची रक्कम या योजनेद्वारे पेन्शनच्या प्रदान केली जाईल.
- अर्ज करण्यासाठी, लाभार्थ्यांचे वय १८ ते ४० वर्षे असावे, तरच ते या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.
- जर लाभार्थी १८ वर्षांच्या वयात या योजनेत सामील होऊ इच्छित असेल, तर त्याला दरमहा २१०,- रुपये प्रीमियम भरावा लागेल आणि जे ४० वर्षांचे आहेत त्यांना २९७/- ते १,४५४/- रुपये प्रीमियम भरावा लागेल.
APY इलिजिबिलिटी (पात्रता) –
- देशातील असंघटित क्षेत्रातील लोकया योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पात्र आहेत.
- देशातील नागरिक ज्यांचे वय ४० ते ६० च्या दरम्यान आहे.
- अर्ज करू इच्छिणाऱ्या सर्व नागरिकांना त्यांच्या आधार क्रमांकाचा पुरावा सादर करावा लागेल किंवा त्यांना आधार प्रमाणीकरणाअंतर्गत नावनोंदणी करावी लागेल.
- बँक खाते आधार कार्डशी जोडलेले असावे.
- अटल पेन्शन योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी पती -पत्नीचे वय १८ ते ४० वर्षांच्या दरम्यान असावे.
- १८ ते ४० वर्षांच्या आत येणारे सर्व आयकर भरणारे या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.
- योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी ग्राहकासाठी बचत बँक खाते किंवा पोस्ट ऑफिस बचत खाते असणे अनिवार्य आहे.
- जे लोक आयकर भरणारे आहेत आणि सरकारी नोकऱ्या आहेत त्यांना या योजनेचा लाभ घेता येत नाही.
अटल पेन्शन योजना बँक खाते-
- गेल्या आर्थिक वर्षात, या योजनेअंतर्गत सुमारे ७९.१४ लाख नवीन ग्राहक जोडले गेले, त्यापैकी २८% म्हणजेच कॅनरा बँकेसह सुमारे ५.८९ लाख नवीन ग्राहक, २२.०७ लाख ग्राहक स्टेट बँक ऑफ इंडिया आणि इंडियन बँक ५.१७ लाख नवीन ग्राहक जोडले गेले.
- अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत जोडलेल्या ३.२ कोटी खातेधारकांपैकी ७०% खाती बँकांनी सार्वजनिक ठिकाणी उघडली आहेत आणि उर्वरित १९% खाती ग्रामीण भागातील बँकांनी उघडली आहेत.
अटल पेन्शन योजना व्यवहार तपशील –
व्यवहाराचा तपशील पाहण्यासाठी अटल पेन्शन योजनेच्या (Atal pension yojana in marathi) अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊ शकतात. त्यांना या वेबसाईटवर लॉगिन करावे लागेल. ज्यासाठी त्यांना त्यांचे PRAN आणि बचत बँक खात्याचे तपशील द्यावे लागतील. जर PRAN क्रमांक उपलब्ध नसेल, तर लाभार्थी त्याचे नाव, जन्मतारीख आणि खाते या द्वारे त्याच्या खात्यात लॉग इन करू शकतो.अटल पेन्शन योजना मोबाईल एप्लिकेशन सरकारने सुरू केले आहे.
अटल पेन्शन योजनेसाठी कोणत्या बँकेत जावे?
- एअरटेल पेमेंट्स बँक लिमिटेड
- पंजाब नॅशनल बँक
- अॅक्सिस बँक लि.
- बँक ऑफ इंडिया
- बँक ऑफ बडोदा
- भारतीय स्टेट बँक कॅनरा बँक
- इंडियन बँक
- सेंट्रल बँक ऑफ इंडिया
- युनियन बँक ऑफ इंडिया
- इंडियन ओव्हरसीज बँक
यासारख्या इतर बँकांकडून १ लाख नवीन इत्यादी अटल पेन्शन ग्राहकांची नावनोंदणी करण्यात आली आहे. इच्छुक लाभार्थी भारतातील कोणत्याही राष्ट्रीय बँकेत जाऊन अटल पेन्शन योजनेचे खाते उघडू शकतो.
पीएम अटल पेन्शन योजनेतुन ६० वर्ष वयापूर्वी बाहेर आधी पडू शकतो?
अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत, ६० वर्षांपूर्वीचे खातेदार योजनेतून बाहेर पडू शकत नाहीत. परंतु काही विशिष्ट परिस्थितींमध्ये जसे की आजार किंवा मृत्यू झाल्यास, एखादी व्यक्ती अटल पेन्शन योजनेतून बाहेर पडू शकते.
नॅशनल पेन्शन सिस्टम ट्रस्ट –
राष्ट्रीय पेन्शन प्रणाली आणि अटल पेन्शन योजनेच्या ग्राहकांच्या तक्रारींचे निराकरण करण्यासाठी वर्षाच्या सुरुवातीला पेन्शन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरणाने एक लोकपाल नियुक्त केले आहे. कोणताही ग्राहक ज्याच्या तक्रारीचे नोंदणीच्या तारखेपासून ३० दिवसांच्या आत निराकरण झाले नाही किंवा दिलेल्या ठरावावर समाधानी नाही तो एनपीएस ट्रस्टकडे तक्रार दाखल करू शकतो. तक्रार प्राप्त झाल्यापासून ३० दिवसांच्या आत ग्राहकाला एनपीएस ट्रस्टकडून प्रतिसाद दिला जाईल आणि त्याची तक्रार लवकरात लवकर सोडवली जाईल.
पीएम अटल योजनेसाठी गुंतवणूक किती करावी लागेल?
या योजनेअंतर्गत (Atal pension yojana in marathi), जर एखाद्या व्यक्तीने दररोज ७ रुपये वाचवून एका महिन्यासाठी २१०/- रुपयांची गुंतवणूक केली, तर त्याला वार्षिक ६० हजार रुपयांपर्यंत पेन्शन मिळू शकते, ही गुंतवणूक १८ वर्षांच्या व्यक्तीकडून करावी लागेल. आयकर कायद्याच्या कलम ८० अन्वये गुंतवणुकीवर कर सूट मिळण्याचा लाभ देखील आहे. ही योजना राष्ट्रीय पेन्शन योजनेद्वारे पेन्शन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरणाद्वारे चालविली जात आहे.
अटल पेन्शन योजना 2022 ची महत्वाची कागदपत्रे –
- कायम पत्त्याचा पुरावा
- पासपोर्ट आकार फोटो
- अर्जदाराचे बँक खाते असावे आणि बँक खाते आधार कार्डाशी जोडलेले असावे.
- अर्जदाराचे आधार कार्ड
- मोबाईल नंबर
- ओळखपत्र
प्रधानमंत्री अटल पेन्शन 2022 मध्ये योजना अर्ज कसा व कुठे करायचा?
- ज्या इच्छुक व्यक्तीला पंतप्रधान अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत (Atal pension yojana in marathi) अर्ज करायचा आहे त्यांनी प्रथम कोणत्याही राष्ट्रीय बँकेत आपले बचत खाते उघडावे.
- तिथून तुम्हाला नोंदणी फॉर्म घ्यावा लागेल.
- यानंतर, तुम्हाला नोंदणी फॉर्ममध्ये विचारलेली सर्व माहिती भरून आणि नोंदणी फॉर्ममध्ये सर्व महत्वाची कागदपत्रे जोडून हा नोंदणी फॉर्म त्याच बँकेत जमा करावा लागेल.
- त्यानंतर पंतप्रधान अटल पेन्शन योजनेसाठी अर्जात विचारलेली सर्व माहिती भरल्यानंतर, तो अर्ज बँक व्यवस्थापकाकडे जमा करा.
- यानंतर तुमचे सर्व पत्र पडताळल्यानंतर अटल पेन्शन योजनेअंतर्गत तुमचे बँक खाते उघडले जाईल.
- त्या फॉर्मसह मोबाईल नंबर देखील द्यावा करावा लागेल, जेणेकरून तुम्हाला योजनेसंबंधित सर्व एसएमएस प्राप्त होतील.
APY इम्पॉर्टन्ट लिंक्स
- NSDL अधिकृत संकेतस्थळ – https://npscra.nsdl.co.in/scheme-details.php